تفرج با طعم زیارت

همشهری - سعیده مرادی: وجود بقعه شیخ عبدالله طرشتی در دل بوستانی بزرگ این فرصت را در اختیار گردشگران قرار داده که در کنار تفرج و استفاده از محیط پارک به بقعه رفته و به زیارت و عبادت بپردازند.

بقعه‌ای با نمای ساده و سقفی گنبدی

بقعه شیخ طرشت مساحتی حدود ۲هزارمترمربع دارد و اطراف ساختمان هم حسینیه، قبرستان، فضای سبز و کتابخانه به چشم می‌آید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

طبق روایات بنای اولیه بقعه شیخ عبدالله طرشتی مربوط به عهد صفویان و به احتمال زیاد از زمان شاه طهماسب است، که بقعه آجری ساده‌ای بود. امّا شناسنامه آثار ثبتی در میراث فرهنگی آن را مربوط به قرن هشتم می‌داند. بنای قدیمی بقعه مربع شکل و با آجرهای بزرگ ساده ساخته شده است و بر روی آن سقف گنبدی کم خیزی قرار دارد. در ورودی نام «بقعه متبرکه شیخ عبدالله طرشتی» روی پلاکاردی سبز رنگ نوشته شده است. داخل ساختمان، سنگ قبر سبز رنگ علامه طرشتی میان ضریح به چشم می‌خورد.

سنگ قبر ۳۰۰ ساله

قدمت سنگ قبر اولیه بقعه بنا به گفته کارشناسان میراث فرهنگی به ۳۰۰ سال قبل و دوره قاجار می‌رسد که اکنون موجود است؛ اما در اثر گذشت زمان شکسته شده و نوشته‌های روی آن نیز ناخواناست. دهه ۵۰ برای علامه سنگ قبر جدیدی توسط سید حسین هاشمی اصفهانی که از همدوره‌ای‌های امام خمینی(ره) در نجف بود تهیه شد. اکنون این سنگ قبر داخل ضریح دیده می‌شود. روی آن نیز اشعاری از ناسخ التواریخ در مدح شیخ وجود دارد.

همسایه‌های بقعه

در گذشته در کنار بقعه شیخ طرشت، گورستانی بود که امروزه تبدیل به بوستان شده و این مزار داخل آن قرار گرفته است. در مجاورت این بقعه مسجدی بسیار قدیمی و تاریخی وجود داشت که مردم آن را منسوب به امام مجتبی(ع) می‌دانستند. از آثار باقی ‌مانده و اسناد چنان به نظر می‌رسد که این مسجد مربوط به پیش از صفویه بوده است. هرچند که امروزه اثری از آن بنای میراثی باقی نمانده و مسجد بازسازی شده است.

شیخ عبدالله طرشتی که بود؟

در کتاب‌های تاریخی از جمله معجم البلدان و مجالس‌المؤمنین از علامه طرشتی به‌عنوان خواجه جعفر بن‌محمد بن‌موسی بن جعفر معروف به شیخ الکبیر نام بردند که شهرت وی خواجه جعفر وکنیه‌اش ابومحمد دوریستی بود. او اواخر قرن پنجم هجری قمری یعنی حدود ۸۰۰سال قبل و زمان حکومت سلجوقیان در همین محلی که امروز آن را بقعه علامه طرشتی می‌خوانند زندگی می‌کرد. آن زمان طرشت روستایی بسیار خوش آب و هوا بود و چون شهرری پایتخت به شمار می‌رفت و طرشت دورترین روستا به پایتخت محسوب می‌شد به دوربست شهرت داشت که در محاوره دوریست هم می‌گفتند. نام کنیه علامه نیز از زادگاهش می‌آید. او در عصری که شیعه قدرت چندانی نداشت مجتهد و عالم شیعه بود و بسیاری از بزرگان علم و سیاست به او احترام می‌گذاشتند. در کتاب مجالس‌المؤمنین از علامه به‌عنوان نجم‌الدین یعنی قطب دین نام برده شده است.

شکل‌گیری بقعه علامه طرشتی

در تاریخ معماری ایرانی‌ـ اسلامی تا قبل از دوره سلجوقیان بقعه‌سازی وجود نداشت. در این دوره مردم بعد از فوت بزرگان به نشانه ادب و احترام سر قبر او بقعه‌ای می‌ساختند که به شکل چهارضلعی با یک طاق گنبدی شکل بود. علامه طرشتی هم در دوره سلجوقیان می‌زیست و بعد از فوت او مردم به نشانه احترام و ادب در محل زندگی‌اش بقعه‌ای می‌سازند و اطراف آن قبرستان خانوادگی و بزرگان عالم شیعه و بعدها قبرستان محلی می‌شود. در دوره صفویان بقعه علامه طرشتی بازسازی شد. دوره قاجار بقعه به علامه طرشتی شهرت پیدا کرد و به شکلی که امروز وجود دارد بازسازی مجدد شد.

بقعه، محل تدریس علوم دینی و گردهمایی بزرگان

در طول تاریخ بقعه علامه طرشتی محل رفت‌وآمد بسیاری دیگر از بزرگان و عالمان عصر خود بود. حدود ۵۰ سال قبل نیز بزرگ‌ترین علما از جمله آیت‌الله ‌بروجردی و آیت‌الله ‌مرعشی به بقعه رفت‌وآمد می‌کردند. از علامه تألیفات بسیاری برجا مانده است. اکنون ۴ عنوان از کتاب‌های وی در کتابخانه آیت‌الله ‌مرعشی نجفی قم به نام‌های عبادات، اعتقادات، یوم الیله و رد بر زیدیه موجود است.

نشانی: خیابان آزادی، نرسیده به میدان آزادی، خیابان شهید اکبری، بوستان طرشت

نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: استاد معین

نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: استاد معین

سال ثبت ملی: ۱۳۷۷

شماره ثبت ملی: ۲۰۲۱

کد خبر 830657 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها تاریخ - بناها تاریخ - بافت تاریخی تهرانگردی تهران امامزاده

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: تاریخ بناها تاریخ بافت تاریخی تهرانگردی تهران امامزاده بقعه شیخ سنگ قبر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۹۴۹۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کاهش محسوس میانگین سنی حجاج سمنان

ایسنا/سمنان مدیرکل حج و زیارت استان سمنان از کاهش محسوس میانگین سنی حجاج این استان در سفر حج تمتع پیش رو خبر داد.

قدرت الله چتری ۱۵ اردیبهشت‌ماه در گردهمایی حجاج این استان اظهار کرد:در حج تمتع امسال ۴۴ درصد حجاج مرد و ۵۶ درصد خانم هستند و لذا میانگین سنی حجاج استان سمنان در تمتع امسال ۵۶ سال برآورد شده که نسبت به سال قبل جوان تر است. 

 وی  افزود: سال گذشته به دلایل مختلفی از جمله بازماندگان از حج به دلیل کرونا و عوامل مختلف دیگر، میانگین سنی افراد حاضر در کاروان های بسیار بالاتر بود اما امسال خوشبختانه کاروان استان جوان‌تر شده است. 

مدیرکل حج و زیارت استان با اشاره به آمادگی کامل استان برای اعزام حجاج خاطرنشان کرد: امسال در مجموع ۹ کاروان، کار اعزام حجاج استان را بر عهده دارند.

وی با بیان اینکه امسال یک هزار و ۱۳۰ نفر از استان سمنان به حج تمتع اعزام خواهند شد، گفت: همچنین برای نخستین بار بعد از ۹ سال شاهد اعزام حجاج در عمره مفرده بودیم. 

چتری ادامه داد: دو هفته قبل یک کاروان ۸۵ نفره از استان سمنان راهی عمره مفرده شد و دوشنبه هفته جاری شاهد بازگشت این کاروان به کشورمان خواهیم بود. 

وی با بیان اینکه امسال فرد بی سواد یا کم سواد در کاروان‌های استان سمنان وجود ندارد، افزود: بسیاری از افراد دارای تحصیلات تکمیلی در کاروان‌های ما حضور دارند، لذا میانگین سنی مناسب حجاج در کنار سواد و جوانی مدیران کاروان ها سبب شده تا امیدوار باشیم روند حج امسال به مراتب بهتر از سال های قبل صورت گیرد. 

مدیرکل حج و زیارت استان گفت: جوانترین زائر امسال استان سمنان ۲۳ و مسن‌ترین آنها ۸۵ سال دارد.

وی تصریح کرد: امسال ۶۰ درصد از مدیران کاروان های ما جوان بوده و برای اولین‌بار است که کاروان‌داری می‌کنند و این یکی از محسنات و نکات مثبت حج امسال قلمداد می‌شود. 

مدیرکل حج و زیارت استان با بیان اینکه امسال پیش‌ ثبت‌نام‌ها تعیین کننده میزان حضور حجاج و دسته‌بندی کاروان‌ها بوده است، اظهار کرد: سهمیه کاروان‌ها و حجاج استان فقط و فقط بستگی به متقاضیان داشته و هیچ عامل دیگری از جمله مرکز استان بودن، جمعیت، وسعت و... در نظر گرفته نشده است. 

انتهای پیام